Rookmelders redden levens! Met deze slogan wordt er al jaren lang geprobeerd mensen bewust te maken van de gevaren van brand in een gebouw. Een brand kan binnen 3 minuten leiden tot levensgevaarlijke situaties. Tijdens je slaap werkt je reukorgaan niet en ruik je dus geen rook. Met onderstaand artikel helpen we jou de beste keus te maken.

Wet- en regelgeving rookmelders

Sinds 2003 zijn rookmelders verplicht in nieuwbouwwoningen en ook bij renovatieprojecten. Inmiddels is er een wetswijziging goedgekeurd en zijn ook rookmelders verplicht voor bestaande gebouwen/woningen. Deze verplichting, die onderdeel is van het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL), is ingegaan op 1 juli 2022. Brandweer Nederland heeft jarenlang gepleit voor de aanpassing van het Bouwbesluit en is dus ook erg blij met deze rookmelderverplichting.

 

Hoe werkt een rookmelder?

We onderscheiden twee types rookmelders; namelijk optische rookmelders en hittemelders. Een optische rookmelder bevat een fotodiode (sensor) en een lichtbron (vaak infrarood). Wanneer de sensor rook waarneemt zal het licht verstoord worden en door de diode worden gedetecteerd. Hierdoor zal de melder alarm slaan. Bij deze methode staan de sensor en lichtbron recht tegen over elkaar. Het is dus belangrijk dat de melder vrij is van stof en andere blokkeringen. Helaas is een optische rookmelder ook gevoelig voor waterdamp en kookdamp.

De huidige generatie rookmelders werken vaak middels de indirecte methode. In deze methode staan de sensor en de fotodiode niet tegenover elkaar, maar schuin tegenover elkaar. Bij rook weerkaatst het licht erop. Hierdoor valt er meer licht op de detector en zal de melder afgaan.

Een hittemelder, ook wel thermische melder genoemd, geeft een alarm wanneer de omgevingstemperatuur boven een vooraf ingestelde temperatuur komt. Meestal ligt deze tussen de 50° en 60° C. De reden hiervoor is dat die grens in het dagelijks praktijk amper overschreden wordt. In het geval van brand al vrij snel. Een snelle temperatuurstijging zal de melder direct activeren. Een hittemelder kan in principe overal gemonteerd worden, echter is het wel zo dat een hittemelder minder gevoelig is als een rookmelder. Een brand kan al een grote omvang hebben voordat de melder waarschuwt voor brand. Dit geeft je dus minder tijd om te vluchten. In normale ruimtes raden wij dus aan om gebruik te maken van een rookmelder. Voor hitte- en rookmelders gelden dezelfde regels met betrekking tot de montageplaats. Rook gedraagt zich hetzelfde als warme lucht.

Soorten rookmelders

Er zijn veel verschillende type rookmelders te koop. Met verwisselbare batterijen of vaste tien jaar batterij. We raden je aan een rookmelder te kopen met een batterijduur van tien jaar en een levensduur van tien jaar. Zo heb je de er de komende tien jaar geen omkijken naar (buiten het onderhoud en testen). Hieronder zie je de beste rookmelders op een rij:

Connected rookmelders

Het koppelen van rookmelders op verschillende verdiepingen kan uitkomst bieden bij brand. Het voordeel van gekoppelde rookmelders is dat wanneer er een afgaat, de anderen ook afgaan. Hierdoor word je in het hele huis op tijd gewaarschuwd bij brand of rookontwikkeling. Is er bijvoorbeeld brand in je woonkamer, maar ben je in je slaapkamer? Dan word je toch op tijd gealarmeerd. Dat geeft een veiliger gevoel.

Direct naar rookmelder XS01-W-3

WiFi Tuya

Met een slimme rookmelder gekoppeld aan het internet word je niet alleen met een akoestisch signaal gewaarschuwd. Bij rook, brand of extreme temperatuur kun je ook een push- of e-mailbericht op je telefoon, tablet of computer ontvangen. Je ontvangt dan ook meteen informatie over de precieze locatie van het probleem. Dit type melder is ook geschikt voor doven en slechthorenden. WiFi Tuya is een platform dat IoT oplossingen ontwikkelt en implementeert in slimme producten. Tuya is een van de bekendste communicatieprotocollen, zeg maar de taal die apparaten gebruiken om een draadloze verbinding met elkaar te maken. Met WiFi Tuya heb je géén hub nodig en je slimme apparaten met de tuya technologie kunt beheren middels een App. (vergelijkbaar met een NEST rookmelder)

Direct naar rookmelder XS01-W WiFi Tuya

10 jaar batterij uitvoering (beste rookmelder)

Een rookmelder met een batterij- en sensor levensduur van 10 jaar brengt veel gebruiksgemak met zich mee. Bij rookmelders met een ‘normale’ alkalinebatterij moet je deze namelijk iedere twee of drie jaar vervangen als je rookmelder piept. Naast gemak scheelt het op termijn ook in de kosten. De aanschaf van een rookmelder met een batterijduur van tien jaar is wellicht wat hoger, maar je weet dan wel dat je er de komende tien jaar geen omkijken meer naar hebt. Als je iedere twee jaar de batterijen van vier rookmelders moet vervangen lopen die kosten wél op. Door te kiezen voor een tien jaar uitvoering belast je het milieu ook nog eens een stuk minder. 

Direct naar rookmelder XS01

Batterijen

Vrijwel iedere rookmelder werkt op batterijen. Dit heeft als voordeel dat je hem op iedere plek op het plafond kunt plaatsen. Daarnaast krijg je een melding (piepje) als de batterij bijna leeg is. Er zijn twee verschillende soorten rookmelders op batterijen. Namelijk: met vervangbare batterijen en met een vaste ingebouwde batterij.

Vervangbare batterij(en)
Rookmelders met een vervangbare batterij zijn vaak werkzaam op AA, AAA of 9V batterijen. Meestal gaan deze rookmelders zo’n twee á drie jaar mee. De 9V batterijen tot wel 10 jaar, afhankelijk of het een alkaline of lithium uitvoering is. Aangeraden wordt om een rookmelder om de 10 jaar in zijn geheel te vervangen. 

Ingebouwde batterijen
Deze variant van de rookmelder is vaak iets duurder dan de vervangbare batterij versie. Maar een mensenleven is onbetaalbaar. In principe hoef je de batterij bij deze dan ook nooit te vervangen. Deze rookmelders zijn namelijk voorzien van een vaste lithium batterij met een levensduur van 10 jaar. De batterij wordt pas geactiveerd na montage.

Stroom gevoed

Naast een batterij gevoede rookmelder is er ook een rookmelder op stroom (230 volt). Deze worden al een aantal jaren toegepast in nieuwbouw en grote renovatieprojecten en sluit je aan op een stroompunt in het plafond. Het voordeel van dit type melder is dat je de batterij niet zo vaak hoeft te vervangen, omdat hij minder snel leeg is. Maar heb je geen mogelijkheid tot het monteren van een stroom gevoede rookmelder kies dan voor een batterij gevoede uitvoering. En bedenk dat vaak als back-up voeding er toch een batterij inzit in het geval van stroomuitval.

 

CO melder

Een CO melder wordt ook wel de moderne versie van de ‘kanarie in de koolmijn’ genoemd. Maar dan gevoed door een batterij in plaats van zaadjes en nootjes. Koolmonoxide, ook bekend als CO, staat niet voor niets bekend als de sluipmoordenaar. Je ziet of ruikt het niet maar wanneer je het inademt kan dit ernstige lichamelijke gevolgen hebben. Jaarlijks overlijden in Nederland gemiddeld 10 tot 15 personen door een koolmonoxidevergiftiging. Reden te meer om bij je CV-ketel een CO melder op te hangen. Koolmonoxide ontstaat meestal door een onvolledige verbranding van gas, vaak veroorzaakt door een defect. Een CO melder monteer je meestal op ongeveer een meter hoogte van de vloer. CO is namelijk zwaarder als zuurstof en zakt dus naar beneden.

Direct naar CO melder

Combimelder

Een combimelder is een rook- en koolmonoxidemelder in één behuizing. Bedenk van te voren goed na waar je de combimelder wilt ophangen. Het is namelijk niet in elke ruimte van je woning mogelijk. In de meeste gevallen plaats je deze in een ruimte waar zich een verwarmingstoestel op gas bevindt? Koolmonoxide ontstaat meestal door een onvolledige verbranding van gas, vaak veroorzaakt door een defect. De hoogte waar je normaal een rook- of koolmonoxide melder zou ophangen is gelijk aan die van een rookmelder.

Direct naar combimelder

Waar in huis plaats je rookmelders

Het advies is om op elke verdieping minstens één rookmelder te plaatsen. Bij voorkeur in ruimtes die deel uitmaken van de vluchtroute (overloop, hal). Ruimtes zoals badkamer en keuken worden afgeraden. Laad je een elektrische fiets of elektrische scooter op in de garage of schuur? Plaats hier dan ook een melder. Bij voorkeur monteer je een rookmelder op het plafond en in het midden van de ruimte. Er zijn vandaag de dag ook rookmelders die je op een muur mag monteren. Plaats een melder nooit in de buurt van een airco- of ventilatieopening.

Plaats een rookmelder minimaal 5 meter verwijderd van ruimtes met veel rook-, stof- of dampontwikkeling.

Waar je een rookmelder vooral NIET moet plaatsen

• ‘Natte’ ruimtes zoals badkamer, douche, sauna of ruimtes met een gasinstallatie (rookmelder gaat af zonder rook door de waterdamp)
• Plaatsen waar de temperatuur boven de 50° C en onder de 0° C komt (bv. openhaard)
• Moeilijk bereikbare plekken, een rookmelder moet getest en onderhouden worden
• Een rookmelder is niet bedoeld om buiten op te hangen
• Naast verwarmingsapparatuur of naast een TL-lamp (kan werking van de rookmelder negatief beïnvloeden)

Hoe onderhoud je een rookmelder?

Een rookmelder gaat ongeveer 10 jaar mee. De binnenkant van een rookmelder is voorzien van een rookkamer, waarin zich de sensor bevindt. De sensor is gevoelig voor stof, spinnenweb en beestjes. Daarom is goed onderhoud en regelmatig testen belangrijk. Ons advies is om een rookmelder eens per maand schoon te maken. Verwijder stof en vuil met een stofzuiger of zachte borstel. De buitenkant van de melder kan worden schoongemaakt met een lichtvochtig doekje. Gebruik nooit chemische middelen of andere reinigingsmiddelen, hiermee beschadig je de gevoelige onderdelen van de melder. Na schoonmaken altijd testen! Is de rookmelder aan vervanging toe? Gooi deze dan niet bij het restafval maar lever deze in bij een recyclepunt. Voor de batterijen die in een rookmelder zitten geldt hetzelfde. De batterijen kunnen ook worden ingeleverd bij een inleverpunt (link Stibat)bij je in de buurt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld supermarkten en winkels die baterijen verkopen. 

Huur je een woning? Dan is de verhuurder verantwoordelijk voor het ophangen van rookmelders. Als huurder ben je wél verantwoordelijk voor het onderhoud en testen. Note: een rookmelder uitzetten is uiteraard niet de bedoeling!

Tips

Batterij rookmelder vervangen? Schrijf de datum op een stickertje en plak deze op de batterij. Na een aantal jaar weet je vaak niet meer wanneer de laatste keer was dat deze vervangen is.

Ga je schilderen? Verwijder dan de rookmelder of plak deze af met plastic folie. Schilder de behuizing nooit mee! Vergeet als je klaar bent niet het plastic te verijderen.

Gebruik een stofzuiger of zachte borstel om de melder schoon te maken

Hang rookmelders op in je vluchtroute, dit is meestal de overloop, hal en gang

Zorg dat je een rookmelder aanschaft die voldoet aan een VdS, TüV of NEN-EN50291:2019 certificering

Vijf redenen om géén rookmelder/CO melder te installeren

Bij ons ontstaat toch geen brand!
Als je zoveel geluk hebt dan zou ik snel een staatslot kopen…

Wij hebben een hond, die zal ons wel waarschuwen
Helaas! Een hond kan net zo goed slaperig worden van CO en bij hoge concentraties komen te overlijden

Rookmelders en CO melders zijn duur!
Je koopt al een degelijke rookmelder of CO melder vanaf € 19,49

Batterij rookmelder is duur!
Een 9V lithium batterij koop je vanaf € 6,50 en gaat 10 jaar mee. Dat is dus maar € 0,65 per jaar. Een mensenleven is onbetaalbaar

Ik ben goed verzekerd!
Helaas, verzekeringsmaatschappijen keren steeds vaker niet of minder uit als blijkt dat er géén degelijke brandpreventiemiddelen zijn gebruikt en aanwezig waren. Zeker ná 1 juli 2022

 

Conclusie

Er zijn wel 100 verschillende rookmelders verkrijgbaar. Het is dus helemaal niet gek als je door de bomen het bos niet meer ziet. Het merk X-Sense is vergelijkbaar met merken zoals Fireangel, Elro en Netatmo. Hopelijk hebben we je na het lezen van dit artikel geholpen de juiste keuze te maken zodat je straks veilig bent en volledig voldoet aan de wet. Je kunt voor een paar tientjes een rookmelder kopen en hiermee kan je veel ellende voorkomen. Goedkoop is (vaak) duurkoop!

Bekijk assortiment >